Multitasken? Ja of nee?
Momenteel heb ik het druk. Dus: even in mijn pannen roeren, terwijl ik de vergaderstukken voor de volgende dag, die ik op het aanrecht heb gelegd, nog even doorlees. EFFICIËNT? JA. Vorige week deed ik dit anders. Het eten opzetten, op een niet te hoog vuur. Gauw nog even in mijn kantoor een gesprek voor de volgende dag voorbereiden. Goed gepland, gaat prima. Totdat ik op een bepaald moment, volledig in concentratie, denk: ‘Wat ruik ik toch voor raars?’ Juist ja, je voelt ‘m al aankomen. Mijn eten volledig verbrand, gelukkig mijn keuken niet. EFFICIËNT? NEE.
Wat is Multitasken?
‘Multitasken is het uitvoeren van meerdere handelingen of processen op hetzelfde moment. Multitasken wordt vaak geassocieerd met het snelle bedrijfsleven. De term is afkomstig uit de computerwereld, waar met multitasking wordt bedoeld dat verschillende computerprogramma’s tegelijkertijd actief zijn, gebruikmakend van dezelfde processor.’ Bedankt Wikipedia
Waarom voorzichtig zijn met multitasken?
Om deze vraag wetenschappelijk onderbouwd te kunnen beantwoorden, ben ik de boeken in gedoken. Ik heb 3 onderzoeken naast elkaar gelegd en deze als niet-wetenschapper geïnterpreteerd.
Onderzoek 1- Universiteit van Ohio
Multitasken heeft verschillende vormen. Dit blijkt uit een nieuw onderzoek uitgevoerd door de Universiteit van Ohio. Zo is visueel multitasken veel gevaarlijker dan het gelijktijdig uitvoeren van een visuele en auditieve taak. En dat komt vooral doordat we onszelf overschatten. De onderzoekers trekken die conclusie op basis van experimenten.
Ze gaven een groep proefpersonen de opdracht om een puzzel op een computerscherm te doen en ondertussen ook nog eens via Google Chat (visueel) anderen te helpen met navigeren. Een tweede groep proefpersonen deed hetzelfde, alleen hielp deze groep anderen door navigatietips via Google Talk (audio) te delen. Beide multitaskende groepen presteerden minder goed dan wanneer ze zich op één taak konden richten. De prestaties van de mensen die twee visuele taken tegelijkertijd uitvoerden, waren het slechtst. Met behulp van speciale software werd achterhaald waar de proefpersonen hun blik op richtten. Uit het onderzoek blijkt dat mensen die twee visuele taken hadden (de eerste groep) hun blik vaker op iets anders richtten. Ook richtten ze hun blik minder vaak op één van de twee taken. Ze waren visueel sterk afgeleid.
Opvallend genoeg waren de mensen die twee visuele taken uitvoerden, zich er helemaal niet van bewust dat ze zo afgeleid waren. Ze schatten hun prestaties over het algemeen beter in dan de mensen die een visuele en auditieve taak uitvoerden. En dat is opvallend, want de mensen die twee visuele taken tegelijkertijd uitvoerden, presteerden juist slechter. “Het kan zijn dat de mensen die IM (instant messaging, in dit geval Google Chat) gebruikten, meer het idee hadden dat ze de controle hadden, omdat ze konden antwoorden wanneer ze wilden, zonder dat een stem in hun oren ze opjoeg,” stelt onderzoeker Zheng Wang.
Onderzoek 2 – Universiteit van Utah
De Amerikaanse psychologen David Strayer en Jason Watson van de Universiteit van Utah doen al jaren onderzoek naar multitasken. Inmiddels hebben ze duizenden mensen allerlei dingen tegelijk laten doen, van lopen en luisteren tot autorijden en bellen. In principe, zeggen Strayer en Watson, is ons brein er niet voor gemaakt, omdat we onze volle aandacht nu eenmaal slechts op één ding tegelijk kunnen richten. Probeer je toch twee dingen tegelijk te doen, dan moet je je aandacht voortdurend heen en weer schakelen – want dat is waar multitasking meestal op neerkomt. En dat vele schakelen heeft nadelen.
Onderzoek 3 – Universiteit van Stanford
Uit een onderzoek door psycholoog Clifford Nass van de Stanford-Universiteit bleek recent dat mensen die veel multitasken ook een kleiner werkgeheugen hebben. Dat maakte Nass op uit het feit dat ze het een stuk slechter doen op cognitieve en geheugentaken. Opzienbarend detail: mensen die veel multitasken dènken dat ze tot betere prestaties komen, maar het tegendeel is dus waar.
Roos Vonk, hoogleraar van de Radboud Universiteit Nijmegen, ziet het gevaar van multitasking ook in de moderne, snelle manier van leven. “Steeds meer mensen proberen ook hun dagelijks bestaan met zoveel mogelijk activiteiten te vullen. Als je het mij vraagt, heb je een meer diepgaande ervaring door ergens in het buitenland tien dagen op een pleintje te gaan zitten, dan in dezelfde tijd te proberen door heel Europa te reizen. Het gevaar bestaat dat de mens uiteindelijk het vermogen verliest zich ergens stevig in te kunnen verdiepen.”
ZELFTESTJE VOOR TUSSENDOOR: Laten we eerst even een testje doen – want je bent natuurlijk benieuwd hoe het bij jou zit. Kijkt eens wat er gebeurt zodra je gaat multitasken.
- Neem daarvoor een stopwatch en meet hoe snel je van 1 tot 10 kunt tellen.
- Doe nu hetzelfde met het opnoemen van de letters A tot en met J.
- En meet ten slotte hoelang je erover doet als je A, 1, B, 2, etcetera opzegt.
Als het goed is, kostte de derde opdracht je niet twee, maar vier à vijf keer zoveel tijd als de luttele seconden die het je kostte zowel het eerste als het tweede rijtje op te zeggen. Het bewijs dat multitasking ons veel meer tijd kost dan de dingen een voor een doen.
Het knelpunt zit in het werkgeheugen, een netwerkje dat zetelt in de prefrontale en pariëtale cortex: het deel van het brein dat ons in staat stelt de aandacht ergens op te focussen (je gebruikt het op dit moment, het zorgt ervoor dat je dit artikel begrijpt). In jouw werkgeheugen hield je bij waar je was in de reeks, en jouw langetermijngeheugen leverde telkens de volgende letter of cijfer. Zoiets gaat heel efficiënt met één reeks, maar met twee reeksen moet het werkgeheugen telkens schakelen tussen het onthouden van de huidige letter en het huidige cijfer, en dat kost veel extra tijd.
Wie een ingewikkeld artikel wil lezen doet er dus goed aan dat leesproces zo min mogelijk te onderbreken met binnenkomende e-mails, collega’s die tussendoor een belangwekkend printje voor uw neus leggen, of plotselinge ingevingen om even op de KLM-site te kijken of er nog fijne lastminutes naar Barcelona zijn. Het is het beste eerst het ene te doen en daarna het andere, dat spaart echt tijd. Je maakt dan bovendien minder snel fouten en raakt minder gestresst en vermoeid. Wie veel multitaskt, heeft per nacht twintig minuten meer slaap nodig, zo hebben Britse onderzoekers ontdekt.
Wees dan nu gerust: uit onderzoek blijkt dat je met al dat gemultitask van de regen in de drup raakt. Mensen die vaak op die manier bezig zijn, of ze nu jong of oud zijn, blijken een kortere aandachtsspanne te hebben, zijn sneller afgeleid, kunnen minder goed redeneren, zijn minder precies en onthouden minder details van de dingen waar ze zo druk mee waren.
Multitasken: ja of nee?
Uit onderzoek 1 blijkt dat visueel multitasken veel gevaarlijker is dan het gelijktijdig uitvoeren van een visuele en auditieve taak, met name omdat we onszelf overschatten. Tijdens autorijden sms’en of erger nog e-mailtjes versturen, is levensgevaarlijk. Antwoord: NEE.
Door de test kon je in onderzoek 2 zelf ervaren dat multitasken meer tijd kost. Ons brein is er niet voor gemaakt, omdat we onze volle aandacht nu eenmaal slechts op één ding tegelijk kunnen richten. Antwoord: NEE.
In onderzoek 3 wordt bevestigd dat mensen die veel multitasken dènken dat ze tot betere prestaties komen; het tegendeel blijkt waar. Antwoord: NEE.
Advies
Word een SINGLETASKER! En zo doe je dat:
- Verdeel je werkdag in blokken. Zet e-mail, telefoon en internet uit en spreek met jezelf af dat je alleen op vaste tijden je e-mail afhandelt, telefoontjes beantwoordt enzovoorts.
- Onderzoek wijst uit dat we de helft van de onderbrekingen aan onszelf te wijten hebben. Voel je vaak de verleiding opkomen koffie te halen? Adem dan even diep en richt je weer op datgene waar je mee bezig was. Op die manier train je je concentratie en zal je op den duur langer je aandacht bij één ding kunnen houden.
- Komen er tijdens het werken aan één ding gedachten bij je op over andere dingen? Parkeer ze dan door ze op een papiertje te schrijven, dat geeft rust.
- Betrap je jezelf erop dat je toch weer aan het multitasken bent, stop er dan mee, sluit vijf minuten je ogen en haal rustig adem. Dat maakt jouw werkgeheugen ‘schoon’ zodat je straks weer goed verder kunt; ook neemt stress erdoor af en verbetert op den duur jouw concentratie.
- Komt er iets tussendoor dat echt niet kan wachten? Noteer dan eerst waar je gebleven bent en welke gedachten je in je hoofd hebt. Dat helpt later de draad sneller op te pakken.
- Is het gelukt jouw aandacht bij één ding te houden? Beloon jezelf dan met iets leuks of lekkers – daarmee versterk je je nieuwe gedrag.
- Wil je toch multitasken bij bepaalde bezigheden? Oefen die zo vaak dat je ze op de automatische piloot kunt doen. Dan houd je je breinkracht over voor een andere taak die je er goed naast kunt doen. Als je een eenvoudige maaltijd bereidt, kun je je vaatwasmachine alvast legen of net even een sopje door je ijskast halen. Als je de inhoud van een email of rapport wil overdenken, kun je koffie halen of je bureau opruimen.
LEES OOK: ‘ZIJN VROUWEN BETER IN MULTITASKEN DAN MANNEN?’
Herkenbaar is de eeuwige strijd tussen man en vrouw: mannen kunnen geen 2 dingen tegelijk, vrouwen wel. Die zijn daar juist erg sterk in. Is dit waar? We weten dat multitasken niet efficiënt is. Of vrouwen er dan toch beter in zijn en waarom dit dan zo is, lees je in dit artikel.
Aanmelden bij IndivForte
Aanmelden training / individueel traject of stel een vraag
Bellen kan ook: 06 54 32 47 42
Diversen
Online begeleiding en trainingen
Lid van VMBN categorie 1
Lid en certificatie VVM
Geschreven door: Esther van der Sluis
Voor meer informatie over de trainingen:
Ga naar de pagina ‘Mindfulnesstrainingen’ of
Ga naar de pagina ‘Compassietrainingen’
Voor meer informatie over individuele begeleiding:
Ga naar de pagina ‘Coaching en counselling’
Ook leuk om te lezen
Je bent van harte welkom online en/of live in mijn praktijkruimte te Leiderdorp voor ACT-therapie, coaching, counselling, Mindfulness- en Compassietraining.
27 maart en 27 mei a.s. start ik met een 8-weekse MBCT Mindfulnesstraining en 25 maart en 29 mei a.s. met een 8-weekse MBST Compassietraining.
Adresgegevens
Waterbieskreek 46
2353 JH Leiderdorp
06 54 32 47 42
indivforte.nl
evds@indivforte.nl
KvK: 62143336
BTW: NL00172333 B67
LID CAT. 1 VMBN, MINDFULNESS REGISTER EN CERTIFICERING VVM
Adresgegevens
Waterbieskreek 46
2353 JH Leiderdorp
06 54 32 47 42
indivforte.nl
evds@indivforte.nl
KvK: 62143336
BTW: NL00172333 B67
© IndivForte Centrum voor Stressvermindering en Mindfulness