In dit artikel beschrijf ik mijn reis in de wereld van stressreductie, Mindfulness en Compassie. Levenservaring is een belangrijk onderdeel van mijn ontwikkeling tot ervaren coach/counsellor en Mindfulness- en Compassietrainer. Ik heb op weg naar professionaliteit mogen ontdekken dat het toelaten van Mindfulness en Zelfcompassie essentieel is geweest om een vrijer, blijer en relaxter mens te zijn en ben daar erg dankbaar voor. Ik hoop dat mijn verhaal jou inspireert, op wat voor manier dan ook.
Gezonde stress
In mijn jongere jaren was stress voor mij geen probleem. Natuurlijk had ik weleens last van stress, maar het heeft mij nooit lamgeslagen. Het was juist een gezonde stimulans om op school goede cijfers te halen, er als puber leuk uit te zien, het beste uit mijzelf te halen door een goede opleiding te volgen, de dingen te doen waarvan ik dacht dat anderen dat konden waarderen, vooral ook de dingen te doen waarvan ik wist dat anderen dat niet konden waarderen en om op mijn 23ste een bedrijf te starten voor secretariaatswerkzaamheden.
Tijdens de uitoefening van mijn tekstverwerkings- en vertaalbureau kwam uit onverwachte hoek een aanbod om een horecazaak over te nemen. Het tweede bedrijf was een feit: een strandpaviljoen op Kijkduin samen met mijn man Chris. Heerlijk vond ik het onder druk te werken op ons strandpaviljoen.
Mierenhoop
In het hoogseizoen kwam het voor dat we vroeg in de ochtend begonnen met ontbijtjes serveren, waarna geleidelijk het gehele strand veranderde in een mierenhoop van mensen. Met 20 medewerkers voorzagen wij het strand, het terras en ons paviljoen van strandbedjes en -stoelen, eten, drinken en ijsjes. In de avond veranderde onze zaak en voorterras in een overbezet restaurant, terwijl er op het zijterras en een stuk afgezet strand een bruiloftsfeest gaande was. Na het sluiten van de keuken, veranderde onze binnenruimte in een feestlocatie met liveband en dj. Als we ergens in nacht -na vieren- klaar waren met schoonmaken, stonden in de ochtend -rond achten- de ontbijtklanten alweer voor de deur. Wat heb ik daar mooie herinneringen aan! Eén groot avontuur dat 13 jaar mocht duren!
Over het randje door negatieve stress
Stress is voor mij wel degelijk een probleem geworden toen Chris ongeneselijk ziek werd. Van het ene op het andere moment was ik mijn maatje kwijt en werd ik mantelzorger. Het was intens en heftig om Chris te zien lijden. Het was erg verdrietig om mijn man en de vader van onze zoons te verliezen, maar met name de negatieve factoren, die van buiten ons gezin kwamen, gaven mij onbeschrijfelijk veel stress.
De verantwoordelijkheid van mijn één-ouderschap ervaarde ik niet als zwaar. Integendeel: het voelde …. als vanzelf. Het was wel veel en druk. Vrijwel iedere schoolvakantie logeerde ik met de kinderen bij mijn ouders om bij te tanken. Met behulp van familie en vrienden kon ik mij verder aardig redden.
Toch lag overbelasting altijd op de loer. Vakanties en rustperiodes waren onmisbaar. Dit maakte dat het lang goed bleef gaan. Het ging pas mis zodra daar een negatieve stressfactor aan toegevoegd werd. Onder andere een nieuwe, maar destructieve relatie en 2 opeenvolgende werkgevers met grensoverschrijdend gedrag, hebben mij meerdere malen over het randje geduwd met burnout en depressie als gevolg.
Levensliteratuur
Het is ooit begonnen met het boek ‘Oei ik groei: de acht sprongen in de mentale ontwikkeling van je baby’ geschreven door Hetty van de Rijt en Frans Plooij. Best pittig (en fantastisch en bijzonder!!!) als je eerste kind een tweeling blijkt te zijn. Dit boek heeft mij geholpen het gedrag van mijn twee baby’s te begrijpen en min of meer te voorspellen, waardoor het zoveel makkelijker en leuker werd om voor ze te zorgen. Daarna volgden boeken over opvoeding, rouwverwerking, burnout, depressie, vermoeidheid, geluk enzovoorts. Uiteindelijk zijn de zelfhulpboeken vervangen door studieboeken. Mijn boekenkasten puilen uit.
Tijdens mijn ‘zelfhulpboeken’-periode was ik weer eens op zoek naar zo’n lekker leesbaar boek wat mij innerlijke rust kon brengen. Ik vond de 1e uitgave van het Mindfulness Werkboek ‘Gelukkig en veerkrachtig leven in het nu’, geschreven door David Dewulf. Een fijn boek met een prachtige lay-out en veel inspirerende quotes en gedichten.
Het boek omvatte een 8-weeks programma waarin je stap voor stap Mindfulnessvaardigheden kon aanleren. Het was mijn eerste kennismaking met Mindfulness. In de inleiding stond: “Deze meditaties en oefeningen vragen heel wat moed en doorzettingsvermogen. Er kunnen emoties en ongemakken naar boven komen. Het verdient aanbeveling om dit programma te volgen onder begeleiding of in een groepstraining.”
Lekker eigenwijs ben ik er toch zelfstandig aan begonnen. Nou … dat heb ik geweten. Al in de eerste week was één van de oefenopdrachten om dagelijks een half uur met gesloten ogen te mediteren. Aandacht naar binnen richten …. ?! Hoe dan?! Om de minuut keek ik op de klok, mijn voeten gingen slapen, mijn rug deed pijn, ik had een overvloed aan gedachten en werd steeds onrustiger. Ik heb het 1,5 week volgehouden. Vervolgens heb ik het boek in een hoek gesmeten en is het vele jaren in mijn inmiddels overvolle kast blijven staan.
Begin van mijn ontdekkingsreis
Een tijdje daarna hoorde ik op een verjaardagsfeestje iemand praten over innerlijke rust. Bleek dat een goede kennis van mij ‘Ascension’-meditatieweekenden organiseerde. Ik heb mij meteen aangemeld. Het was een fijne, warme, vertrouwde, bijzondere ervaring. Mijn eerste introductie met begeleide meditatie. Het smaakte naar meer. Alhoewel dat ‘meer’ in eerste instantie uitbleef, was dit wel het echte begin van mijn ontdekkingsreis.
Het was voor mij nog niet tastbaar genoeg om het volledig te absorberen. Daar ben ik te nuchter voor. Het zomaar iets doen, met onvoldoende theoretische verdieping en praktische uitleg, werkt op de lange termijn niet.
Tot mijn grote verbazing was daar opeens dat Mindfulnesswerkboek van David Dewulf weer?! Het bleek dat Mindfulnessbeoefening een onderdeel was van mijn coach/counsellor-studie met datzelfde boek waar ik in mijn eentje niet doorheen kon komen. Dat kon toch geen toeval zijn …. hihihi!?
Ruby Wax
En …. mijn ontdekkingsreis ging verder toen ik belandde in een depressie. Een aflevering van College Tour met Ruby Wax heeft veel veranderingen in mijn leven teweeggebracht. Ik herinner mij zo verbaasd te zijn, dat Ruby Wax, voor mij bekend als hyperactieve, dol-komische, prettig gestoorde, brutale interviewster en comédienne met kort rood stekeltjes haar en bloedrode lipstick, haar hele leven al geteisterd werd door zware depressies. Dat kwam binnen!
Zij vertelde dat ze alles had geprobeerd om van haar jaarlijks terugkerende depressies af te komen. Psychiaters, psychologen, therapieën, medicatie … niets hielp echt. Met de gedachte: “Als het dan toch niet lukt om er af te komen, wil ik minimaal begrijpen wat er in mijn brein gebeurt als ik in een sombere stemming terechtkom”, is Ruby op latere leeftijd de menselijke geest gaan bestuderen. Ze behaalde een Graad in Psychotherapie en een Master in Mindfulness aan de Universiteit van Oxford en gaf aan dat dit haar leven gered heeft.
Boeken van Ruby Wax
Tem je geest
Frazzled, Mindfulness gids voor geestelijk welzijn
Mens, Upgrade je brein met Ruby Wax
De Mindfulnessgids om niet gek te worden
Na deze uitzending heb ik enkele boeken van haar aangeschaft. In ‘Tem je geest’, het eerste boek dat ik las, laat Wax op haar eigenzinnige manier zien hoe onze constant doorjakkerende en zelfkritische gedachten ons gestrest en angstig kunnen maken. Daarnaast legt ze uit hoe we deze cirkel kunnen doorbreken. We moeten verbindingen in onze gedachten opnieuw aanleggen en zo rust vinden in deze hectische wereld. Door het boek heen vertelt Wax op prettig leesbare, ontroerende en vaak hilarische wijze haar eigen verhaal en hoe ze Mindfulness in haar leven heeft toegelaten. Door dit boek heb ik tijdens een sombere periode dubbel gelegen van het lachen en geleerd dat hersens veranderbaar zijn door Mindfulnessbeoefening.
Wetenschap
Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat hersencellen opnieuw geprogrammeerd kunnen worden. Patronen in jouw brein kunnen veranderen door levenservaringen en de gedachten die je vervolgens over die ervaringen hebt. De hersenen zijn als een kneedbaar stuk klei dat zo’n anderhalve kilo weegt. Je kunt ze opnieuw vormgeven door het doorbreken van oude, mentale gewoontes. Dat doe je door het creëren van nieuwe, flexibele denkwijzen.
Einde reis?
Dit is concreet. Lekker nuchter, niet zweverig. Dat spreekt mij aan en heeft ervoor gezorgd dat Mindfulness onder mijn huid gekropen is …. een dankbaar onderdeel van mijn dagelijkse beslommeringen.
Ik was er namelijk:
- ten eerste achter dat stress bij mij ongezonde vormen gaat aannemen zodra ik voor een langere periode te weinig slaap, niet goed uitrust, er veel op mijn bordje ligt en te weinig momenten even alleen kan zijn. En
- ten tweede dat mijn grootste stressboosdoeners negatieve mensen en gedachten zijn.
Door constante Mindfulnessbeoefening is er iets in mijn hersens veranderd waardoor het negatieve minder scherp is geworden. Tevens ben ik bewuster van zowel mijn positieve als negatieve gedachten in het huidige moment. Dit maakt dat ik, VOORDAT een negatieve gedachte belemmerend werkt, ik kan kiezen welke ik volg en welke niet. In het ‘hier en nu’ zijn is volledig verweven met mijn leven. Ik heb gedurende de gehele dag van die ‘wakker-zijn’-momenten. Zo fijn is dat! Ga voor meer uitleg over Mindfulness naar de pagina: ‘Wat is Mindfulness’
Mindfulnessbeoefening werd ook onderdeel van de individuele begeleiding van mijn cliënten. Inmiddels heb ik meerdere Mindfulnesstrainersopleidingen gevolgd, waardoor ik gecertificeerd MBCT- en MBSR Mindfulnesstrainer ben en al vele jaren deze trainingen geef. Grappig om te vermelden is, dat ik … wederom geheel onverwacht (?!) ….tijdens een vervolgtrainersopleiding aangenaam verrast werd met datzelfde Mindfulnesswerkboek dat jarenlang onder het stof in mijn boekenkast heeft gestaan. Eén van mijn opleiders was namelijk David Dewulf. Toeval bestaat toch niet …. hihihi
Mijn ontdekkingsreis gaat verder met Compassie
In oktober 2021 heb ik vanwege gezondheidsproblematiek besloten om mijn volle praktijk tijdelijk te sluiten. Een goed besluit. Het was het vervolg van mijn ontdekkingsreis.
Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat Zelfcompassietraining veerkracht, optimisme, welzijn en empathie verhoogt en samengaat met een betere gezondheid. De training zorgt ervoor dat je meer positieve emoties ervaart. Mensen met Zelfcompassie ondernemen meer actie om hun leven te veranderen, zodat het beter bij hen past. Dat laatste heb ik gedaan. Het jaar 2022 heeft in het teken gestaan van een verbouwing en verhuizing in Nederland en een huis kopen in Griekenland. En dat allemaal om meer tijd en rust te creëren voor alles wat voor mij en mijn dierbaren belangrijk is. Een droom is werkelijkheid geworden: wonen, werken en leven zowel in Nederland als in Griekenland.
Zelfcompassietrainerschap was mijn logische volgende reisbestemming. Na een jaar bezig te zijn geweest met verbouwingen en verhuizingen kreeg ik de behoefte mijzelf verder te ontwikkelen en voorbereidingen te treffen om weer aan het werk te gaan. Ik heb mij aangemeld voor de opleiding en ben inmiddels gecertificeerd MBST-Compassietrainer (Mindfulness Based Self Compassion Training). Zelfcompassie heeft meer zachtheid voor mijzelf gebracht en mildheid naar anderen. Daarnaast zeker ook Compassievolle strengheid door zo nu en dan vastberaden tegen mezelf te zeggen: “En nu is het genoeg. Deze gedachten slaan echt nergens op. Die aannames kloppen gewoon niet. Jij kunt hier niets aan doen. Je bent helemaal goed zoals je bent … en dat weet je best wel!”.
Dankbaar
Op dit moment zit ik met mijn laptop op schoot in de heerlijke tuin van ons Griekse huis. Achter mij zie ik bergen en voor mij zie ik de zee met in de verte het politieke, culturele en economische centrum van Griekenland, de stad Athene. Wat voel ik dankbaarheid. Dankbaar voor wat Mindfulness en Compassie aan mijn leven hebben toegevoegd. Dankbaar dat ik omringd word door dierbare familie en vrienden met wie ik, ieder op unieke wijze, een intense verbinding voel. Dankbaar dat ik vele lieve, interessante, inspirerende mensen heb mogen ontmoeten; medestudenten, opleiders, clienten en deelnemers van mijn trainingen. Dankbaar dat ik het werk mag doen wat zo bij mij past.
Tijdens mijn opleidingen van de afgelopen jaren heb ik veel over mezelf geleerd. Inzichten die maken dat ik mij een vrijer mens voel. Ja, ik ben soms onrustig, maar weet dat het tijdelijk is. Ja, ik heb soms twijfels, maar weet dat het antwoord zich vanzelf aandient. Ja, ik heb soms verdriet, maar weet dat dit een puur gevoel is, dat bij het leven hoort. Ja, ik ben soms somber, maar weet dat als het er mag zijn, het ook vanzelf weer overgaat. Ja, ik ben soms boos, maar voel mij opgelucht dat deze emotie er ook mag zijn.
Als ik loop langs de groene weilanden, de onstuimige zee of de kleurrijke bossen in Nederland of als ik mediteer in de ruige bergen of langs de azuurblauwe zee van mijn geliefde eiland Aegina, ervaar ik de ruimte om te kunnen dealen met de minder fijne dingen die mijn pad kruisen. Ook voel ik de vrijheid om intens te kunnen genieten van alle kleine en grote dingen die mijn leven zo fijn en aangenaam maken.